Дармақолаборинахустбатавримуфассалбоистифодаазсарчашмаҳоиасримиёнагиихаттӣваадабиётиилмиизамонишўравиюмуосир, рақобатиҳарбӣ-сиёсиисулолаҳоиҒуриёнваСалҷуқиёндармиёнаиасри XII ваомилҳоитаъсисидавлатиҒуриёнмавридибаррасӣқароргирифтаанд.
Муаллифқайдмекунад, кимиёнаҳоиасри XII давлатиҒуриёнбороҳбарииАлоуддинҲусайниҒурӣимперияиҒазнавиёнробарҳамдода, азрақибипурқувватихудозодшуд. Азсоли 1152 мелодӣбошадАлоуддиниҒурӣмуборизаихудробоСултонСанҷариСалҷуқӣоғозмекунад. Дар натиҷаи ин мубориза давлат аз хироҷгузории давлати Салҷуқиён озод карда мешавад. Муаллиф дар мақола таҳлил мекунад, ки дар натиҷаи озод шудан аз хироҷгузорӣ ба дигар давлатҳо соҳаи иқтисодӣ-иҷтимоӣ ва сиёсию ҳарбии давлати Ғуриён инкишоф меёбад. Дар охири мақола муаллиф хулоса мекунад, ки дар саҳифаҳои таърихии давлатдории Ғуриён дурахшонтарин замони салтанати ин хонадон ба миёнаҳои асри XII то ибтидои асри XIII рост меояд.
Ғуриён, Салҷуқиён, АлоуддинҒурӣ, СултонСанҷар, сарчашмаҳоитаърихиитоҷикӣ, рақобатиҳарбӣ-сиёсӣ, таърихихалқитоҷик, Хуросон, Сомониён
1. Амиршоҳӣ Нурмуҳаммад. Давлатдории тоҷикон дар асрҳои IX-XIV. Порчаҳо аз «Равзату-с-сафо» ва дигар кутуб. – Душанбе: Амри илм, 1999.-1008 с.
2. Буниятов З.М. Государство Хорезмшахов-Ануштегинидов (1097-1231). –Баку: Элм, 1999.-206 с.
3. Ғавсуддин Мустамади Ғурӣ. Таърихи мухтасари Ғуриён. – Ҳирот 1367 ш. (2008).- 266 с.
4. Ғубор Мир Ғулом Муҳаммад. Афғонистон дар масири таърих. – Кобул, 1387 ҳ. (1967).-412 с.
5. История таджикского народа.-Т.3. –Душанбе, 2013 – 579 с.
6. Массон В.М., Ромодин Р.А. История Афганистана (в двух томах).Т.2. – М.: Наука, 1964. – 529 с.
7. Мирхонд. Равзат-ус-сафо. Таълиқот ва тасҳеҳи доктор Аббоси Зарёб. Ҷ.2.– Теҳрон, 1358 ш. (1979 м.). – 819 с.
8. Шариф Муҳаммад Мансури Муборакшоҳ. Одоб-ул-ҳарб ва-ш-шуҷоат. //Ба чоп ҳозиркунанда Аҳмад Суҳайлии Хонсорӣ. – Теҳрон: Иқбол, 1346 ш. (1967). – 692 с.
9. Нишобурӣ Зоҳируддин. Салҷуқнома. – Теҳрон: Калолаи Ховар, 1332 ҳ.ш. (1953) – 81 с.
10.Ҳайдарӣ Муҳаммад Обид. Политическое устройство, социально-экономические отношения и культура государства Гуридов.: дис. … канд.истор.наук. – Душанбе, 2013.-178 с.
11. Ҳусайн Қарачонлу, Исмат Худойбахш Дучонӣ. Муносибати сиёсӣ ва низомии ғуриён бо ҳукуматҳои ҳамҷавор.//Улуми инсонии донишгоҳи аз-Зухро, пойизи 1384, №55.-С.167-192.
12.Пажвок Атиқуллоҳ. Ғуриён. – Кобул, 1345 ш. (1966). – 290 с.
13.Самарқандӣ Низомии Арӯзӣ. Чаҳор мақола. Таҳия ва тавзеҳи Фахриддин Насриддинов. – Хуҷанд: Ношир, 2015.-191 с.
14.Стэнли Лэн-Пуль. Мусальманские династии (Хронологические и генеалогические таблицы с историческими введениями). /Перевод с английского с примечаниями и дополнениями В.В. Бартольда. – Москва: Муравей, 2004.- 310 с.
15.Турсунов Н.О. Таърихи тоҷикон. – Хуҷанд: Нашриёти давлатӣ, 2001 – 789 с.
16. Фурӯғӣ Асғар. Таърихи Ғуриён. – Теҳрон, 1387 ш. (2008).-118 с.
17. Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ. Иборат аз 2 ҷил.Ҷ.1-2. Зери назари Сайфиддин Назарзода. – Душанбе, 2008.-949 с.
18. Ҷузҷонӣ Минҳоҷ Сироҷ. Табақоти Носирӣ. Ҷ.1. Ба чоп омодакунанда Абдулҳай Ҳабибӣ. – Кобул, 1363 ҳ. (1984) -501 с.