0.0/5 овоз (0 овозҳо)

ЧАНД МУЛОҲИЗА ДАР БОРАИ ЯК ВОҲИДИ ФРАЗЕОЛОГӢ

Муаллиф (он)

Шарипова Ш.М.

Чакидаи мақола

Яке аз ҳодисаҳои хеле ҷолиби забонӣ-дар гунаи мухаффаф ё кӯтоҳшуда корбаст гардидани воҳидҳои фразеологӣ дар мисоли ВФ на сих сӯзад, на кабоб мавриди баррасӣ қарор гирифтааст. Вижагиҳои истифодаи ВФ мазкур дар асоси маводи фарҳангҳои тафсирии асрҳои миёна ва муосир, фарҳангҳои ибораҳои рехта, фарҳангҳои зарбулмасалу мақол ва луғатҳои дузабонаи тоҷикӣ-русӣ, русӣ-тоҷикӣ, форсӣ-русӣ, русӣ-форсӣ  ба таҳлил кашида шудааст. Зикр гардидааст, ки ВФ реалияҳои давраи муайяни таърихи халқро инъикос мекунанд ва бо мурури замон дар баъзе мавридҳо робитаи байни маънои таҳтуллафзии ВФ ва маънои маҷозии он пурра аз байн меравад. Гунаи аслии ВФ-и мавриди таҳқиқ  на сих сӯзад, на кабоб хом монад” бо мисол аз “Маснавии маънавӣ”-и Ҷалолуддини Румӣ ошкор карда шудааст. Исбот шудааст, ки дар натиҷаи ҳазфи ё афтидани хабари номии ҷумлаи содаи дувуми (хом монад) ҷумлаи мураккаби пайваст, ки ВФ аз он иборат аст, амали хабари ҷумлаи якум (сӯзад) ба ҷузъи боқимондаи ҷумлаи дувум (кабоб) паҳн шудааст, ки ин боиси номавзунӣ ва номутобиқатии идроки ВФ дар зеҳни хонанда мегардад.

Калидвожаҳо

Калидвожаҳо: “Маснавии маънавӣ”-и Ҷалолуддини Румӣ, воҳидҳои фразеологӣ, воҳидҳои фразеологии кӯтоҳшуда, гунаҳои воҳидҳои фразеологӣ, реалия, кабоб, сих

Пайнавишт

1.        Влахов С., Флорин С. Непереводимое в переводе.-М.:Международные отношения, 1980.-340 с.

2.        Замонӣ Карим. Шарҳи ҷомеи “Маснавии маънавӣ”. Дар ҳафт муҷаллад.- Теҳрон, 1392.

3.        Маҷидов Х. Фразеологическая система современного таджикского языка. – Душанбе, 2006.- 406 с.)

4.        Маҷидов Ҳ.  Фразеологияи забони ҳозираи тоҷикӣ.- Душанбе, 1982- 102с.

5.        Руми Джалаладдин Мухаммад. Поэма о скрытом смысле. В 2-х томах.-М.: Вече,  2013.

6.        Фурўзонфар Бадеуззамон. Рӯзгор ва осори Мавлоно. -Душанбе, 2007.-252 с.

7.        (https://godliteratury.ru/articles/2016/08/17/9-izvestnykh-fraz-kotorye-oznachayut-ne-to (дата обращения: 28.12.21)

Список словарей:

8.        Анварӣ, Ҳасан. Фарҳанги бузурги сухан.Дар 8 ҷилд. – Теҳрон: Сухан, 1381.

9.        Восканян К.Я. Русско-персидский словарь. – М.: Русский язык, 1986,-830 с.

10.    Деҳхудо Алиакбар. Амсолу ҳикам. Дар 4 ҷилд.-Теҳрон: Амири Кабир, 1364.

11.    Доиюлислом  Сайид Муҳаммадалӣ. Фарҳанги Низом. Дар панҷ ҷилд.-Теҳрон,1364.

12.    Таджикские пословицы и поговорки. Составители А.Писарчик, С.Тоҷиддинов, М.Ҳомидҷонов. – Сталинобод: Таджикское гос. Из-во, 1960. – 227с.

13.    Таджикско-русский словарь.Под общей ред. академика Е.Н.Павловского.Т.1- Сталинобод-Тошкент, 1946.-339с.

14.    Таджикско-русский словарь.Под  ред.  М.В.Раҳимӣ ва Л.В.Успенской.- М.:Из-во иностранных и национальных словарей, 1954.-780с.

15.    Муин М.Фарҳанги форсӣ.  Дар шаш ҷилд. – Теҳрон: Амири Кабир, 1375.

16.    Овчинникова И.К.,  Фуругиян Г.А., Бади Ш.М. Русско-персидский словарь. – М.:Советская энциклопедия, 1965.-1092с.

17.    Русско-таджикский словарь. Под ред. члена-корреспондента АН СССР. М.С.Асимова.- М.: Русский язык. 1985.- 1280с.

18.    Садри Афшор Ѓуломҳусайн ва диг. Фарҳанги форсӣ. Дар се ҷилд.- Теҳрон: Современная культура, 1388

19.    Татавӣ Абдурашид. Фарҳанги Рашидӣ. Бо эҳтимом ва пешгуфтори  Акбари Беҳдорванд. – Теҳрон, 1386.-

20.    Узбекско-русский словарь. – М., 1959.-839с.

21.    Толковый словарь узбекского языка. В 5 томах.-Тошкент: Гос. научное из-во, 2006.

22.    Фарҳанги забони тоҷикӣ. Зери таҳрири М.Шукуров, А.Капранов, Р.Ҳошим, Н.А.Маъсумӣ. Дар 2 ҷилд.- М.: Советская энсиклопедия, 1969.

23.    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ.Дар ду ҷилд.-Душанбе:Бухоро, 2015.

24.    Фарҳанги тоҷикӣ ба русӣ. Зери таҳрири Д.Саймиддинов, С.Д.Холматова, С.Каримов. – Душанбе, 2006.-784с.

25.    Фарҳанги форсӣ ба русӣ. Таҳти таҳрири Ю.А.Рубинчик. Дар 2 ҷилд.- М.: Советская энсиклопедия, 1970.-Ҷ.1,799с.; Ҷ.2, 864с.

26.    Фозилов М.Фарҳанги зарбулмасал, маќол ва афоризмҳои тоҷикӣ. Дар се ҷилд. Ҷ.2.-Душанбе:Ирфон, 1977.-368с.

27.    Фозилов М. Фарҳанги ибораҳои рехтаи забони ҳозираи тоҷик. Дар ду ҷилд. Ҷилди 1. Душанбе:Нашриёти давлатии Тоҷикистон, 1963.-952с.; Ҷ.2,Душанбе:Ирфон,1964.-802с.

 

Таърихи нашр

Суббота, 23 Апрель 2022