Нақши шумораи як дар созмонёбии воҳидҳои фразеологӣ баррасӣ шудааст. Дар заминаи маводи гирдоварда нишон додааст, ки як ба сифати калимаи меҳварии гурӯҳи калони воҳидҳои фразеологӣ ба кор рафтааст. Аз муқоисаи корбурди онҳо хулосае шудааст, ки дар забони тоҷикӣ шумораи як дар ташаккули навъҳои гуногуни сохтории воҳидҳои фразеологӣ: таркибу ибора ва ҷумлаҳои рехтаву устувор истифода шуда, дар матн хусусиятҳои мухталифи маъноӣ зоҳир менамояд. Таъкид шудааст, ки воҳидҳои фразеологӣ бо ҷузъи як гоҳ дар як мувозӣ (вариант), гоҳи дигар дар якчанд мувозӣ дар ифодаи як ё якчанд маъно ба кор рафтаанд.
забони тоҷикӣ, шумора як, воҳидҳои фразеологӣ, мувозӣ, хусусиятҳои маъноӣ, таркибу ибора, ҷумлаҳои омехта
1. Грамматикаи забони адабии ҳозираи тоҷик. Ҷилди 1. Фонетика ва морфология [Матн]. –Душанбе: Дониш, 1985. –355с.
2. Ғаффоров Р. Забон в услуби Раҳим Ҷалил (дар асоси материали романи «Одамони ҷовид») [Матн] / Р.Ғаффоров. –Душанбе: Дониш, 1966. –223 с.
3. Жуков В. П. Семантика фразеологических единиц [Текст] / В. П. Жуков. -Москва: ЛЕНАНД. Издание второе, дополненное, 2019. -158 с.
4. Каримов Ҳ. Дар бораи баъзе хусусиятҳои калимаи «як» // Масъалаҳои забоншиносии тоҷик [Матн] / Ҳ.Каримов. –Душанбе: Дониш, 1967. –С.32-62.
5. Маҷидов Ҳ. Фразеологияи забони ҳозираи тоҷик [Матн] / Ҳ.Маҷидов. –Душанбе: УДТ, 1982. –103 с.
6. Маҷидов Ҳ. Сеҳри сухани форсии тоҷикӣ (мақолаҳои мунтахаб) [Матн] / Ҳ.Маҷидов. –Душанбе: Дақиқӣ, 2014. –351 с.
7. Нишот С.М. Шумор ва миқдор дар забони форсӣ. –Теҳрон: Интишороти Донишгоҳи Теҳрон, 1359. -712с.
8. Раҳматова М.М. Хусусиятҳои корбурди шумора дар «Шоҳнома»-и Абулқосим Фирдавсӣ: дисс. номз. илм. филол. [Матн] / М.М. Раҳматова. - Хуҷанд, 2011. –163 с.
9. Фарҳанги забони тоҷикӣ [Матн] / Т. Зеҳнӣ, В. А Капранов, И. А. Ализода, С. Ҷ. Арзуманов, Ҳ. Р. Рауфов, Ҳ. Муҳсинзода, Ҳ. Азизӣ-Мешкин, В. Маҳмудов, А. Сангинов, А. Воҳидов. –Москва: Советская энциклопедия, 1969. Ҷилди 1, -951с.; ҷилди 2. -949 с.
10.Фозилов М. Фарҳанги ибораҳои рехтаи забони ҳозираи тоҷик (Фарҳанги фразеологӣ) [Матн] /М. Фозилов. Ҷилди 1. (А-Р). –Душанбе: Нашриёти давлатии Тоҷикистон, 1963. -952с.; ҷилди 2. (С-Ҷ). –Душанбе: Ирфон, 1964. -803 с.
11.Шанский Н. М. Фразеология современного русского языка [Текст] \ Н. М. Шанский. - Москва: ЛЕНАНД. Издание седьмое, 2014. -265 с.
12.Шукуров М. Забони мо ҳастии мост [Матн] \ М. Шукуров. –Душанбе: Маориф, 1991. -231с.