Мақола ба таҳқиқи паҳлўҳои мухталифи қадимтарин тарҷумаи форсӣ-тоҷикии “ат-Таҳсин ва-т-тақбиҳ” Саолибии Нишопурӣ бахшида шудааст, ки он бо номи «Таҳҳсин ва тақбеҳи Саолибӣ» шуҳрат дорад. Тарҷума ба қалами мутарҷими қарни XIII - Муҳаммад ибни Абӯбакр Алии Котиби Совӣ тааллуқ дошта, фарогири 80 мавзӯоти ахлоқӣ мебошад ва аз лиҳози шаклу мавзӯъ ба осори дар қолаби «шояст-нашояст” таълифшудаи давраи Сосониён монандии зиёд дорад. Муаллифи мақола дар аввал, перомуни мавзӯоти муаллафоти Саолибӣ гузориши мухтасар дода, сипас ҳадафи мутарҷим, усулу равиши тарҷумаи асар, вежагиҳои забонӣ, баррасии нусхаҳои боқимонда, сабку услуб ва унсурҳои фарқкунандаи тарҷума аз матни аслиро дар меҳвари мақола бо иловаи намунаҳо таҳлил ва баррасӣ кардааст. Таъкид мегардад, ки ҳадафи мутарҷим, пеш аз ҳама, баҳрагирии форсизабонон аз ин ганҷинаи арзишманд буда, дар баробари ин яке аз навъҳои насри куҳани форсӣ-тоҷикии тоисломӣ, яъне насри ахлоқии мадҳ ва мазаммати хислатҳоро эҳё намудааст.
таърихи тарҷума, “Таҳсин ва тақбеҳ”-и Саолибии Нишопурӣ, Абӯбакри Совӣ, тарҷума, тарҷумаи таҳлуллафзӣ, тарҷумаи маъноӣ, Аҳмад Зағул
1. Амонов А. Саолибии Нишопурӣ вамеросиадабии ӯ. –Хуҷанд, 2011. - 96 с.
2. ТаҳсинватақбеҳиСаолибӣ. Тарҷумаи Муҳаммадибни Абубакр ибни Алии Совӣ. Тасҳеҳи Ориф Аҳмади Зағул .-Теҳрон:Мероси мактуб, соли 1385.-480 с.
3. Абдулмалик ибн МуҳаммадибнИсмоилАбумансур ас-Саъолибӣ. Таҳсинал-қабиҳ ватақбиҳ-ул-ҳасан. Набил Абдурраҳмон Ҳаййовӣ. – Бейрут/Лубнон: Дор ал-АрқамибнАбиларқам. (б.т.) –68 с.
4. Абимансур Абдулмалик ибн МуҳаммадибнИсмоил ас-Саъолибӣ. аз-Зароиф ва-л-латоиф. Носир Муҳаммадӣ Муҳаммад Ҷод. Ҷ.1. – Қоҳира: Дор-ул-кутуб, 1427/2006.-490 с.
5. Саолибии Нишопурӣ, Абӯмансур. Симор-ул-қулубфи-л-музофва-л-мансуб. ПорсигардонРизоАнзобинажод. –Машҳад: ДонишгоҳиФирдавсӣ, 1376. – 668с.
6. Абдулмалик ибн МуҳаммадибнИсмоил ас-Саъолибӣ. Хос-ул-хос. Таҳқиқ Маъмун ибн Муҳйиддинал-Ҷинон.Ҷ.1. - Беёрут, 1414. – 309 с.
7. ЗоҳидовН. АбӯмансурСаолибииНишопурӣ. Ғурарус-сияр. (Таҳқиқ, таҳияиматнватаълиқот) - Душанбе: Бухоро, 2014. – 444 с.
8. Анзобинажод Ризо. Дурахшонтар аз фирузаҳоиНишопур./Китобимоҳиадабиётвафалсафа. Теҳрон, урдубиҳишт, 1378, шумораи 19. –С.12-15.
9. ЗохидиН.Вопросы арабо-иранского литературного синтеза в первые века ислама. -Худжанд:Ношир,2017. -312 с.
10. Броккелман, Карл. Таърих ал-адаб ал-арабӣ. Ҷ.5. Тарҷама Абдулҳалиман-Наҷҷор. Ат-табъар-робиъа. Дорул-маорифбиМиср, билотаърих.-498 с.
11. ЗоҳидовН. Насри арабизабони адабиёти форсу тоҷикдарасрҳои VIII-IХ. - Хуҷанд: Нуримаърифат, 2004. –402 с.
12. Иностранцев К.А. Сасанидские этюды. -СПб., 1909. –140 с.
13. Ҳамробоев Н.А. Ҳаракатитарҷумадарадабиётифорсутоҷик (асрҳоиVII-X). –Хуҷанд: Меъроҷ, 2016. -308 с.