0.0/5 овоз (0 овозҳо)

ВАЗЪИЯТИ СИЁСӢ ДАР МИНТАҚАИ ҒУР ДАР ЗАМОНИ УСТУВОРШАВИИ СУЛОЛАИ ШИНАСБОНИЁН (АЗ МИЁНАИ АСРИ VII ТО ИБТИДОИ АСРИ Х)

Муаллиф (он)

Шарипов М.М.

Чакидаи мақола

Мақола ба масъалаи оғози салтанати сулолаи Шинасбониён дар вилояти Ғур ва муносибати сиёсии мулки мазкур бо Хилофати араб, давлати Саффориён ва Сомониён бахшида шудааст.

Муаллифи мақола дар такя ба сарчашмаҳои  асримиёнагӣ ва тадқиқоти муаррихони муосир қӯшиш намудааст, то яке аз масъалаҳои камтаҳқиқгардидаи таърихи Ватанро равшан намояд. Муаллиф ишора дорад, ки ба сари қудрат омадани сулолаи мазкур бевосита бо кӯшиш ва заҳмати сарсулолаи хонадон Шинасб ибни Хурнак вобаста буда, минбаъд низ дар барпо намудани давлати мазкур то суқуташ зимоми идоракуниро ворисони ӯ дар зимма доштанд.

Дар хулоса ишора мешавад, ки аз миёнаи асри VII то ибтидои асри Х Шинасбониён марҳилаи муҳим ва аз як ҷиҳат давраи вазнини худро паси сар карданд. Дар натиҷаи тадқиқи сарчашмаҳои мазкур маълум мегардад, ки ба ғайр аз Сомониён дигар лашкаркашон мулки мазкурро пурра ба тобеияти худ дароварда натавонистанд.

Калидвожаҳо

Шинасб ибни Хурнак,Шинасбониён, сарчашмаҳои таърихӣ,тақобул, муборизаи ҳарбӣ-сиёсӣ, ҳодисаҳои асрҳои VII-Х, таърихи Хуросон

Пайнавишт

1.        Босворт, К.Э. Мусульманские династии. Справочник по хронологии и генеалогии. /Пер. с англ. и примечания П.А. Грязневича/ К.Э. Босворт.–М.: Наука, ГРВЛ, 1971. 324 с.

2.        Гардезӣ, Абӯсаид Абдуллоҳ ибни Заҳҳок. Таърихи Гардезӣ. Мусаҳҳеҳ Абдулҳай Ҳабибӣ/ Абӯсаид Абдуллоҳ ибни Заҳҳоки Гардезӣ. – Теҳрон, 1363 ҳ.ш. (1984). –733 с.

3.        Ғавсуддин Мустаманди Ғурӣ. Таърихи мухтасари Ғуриён./ Мустаманди Ғурӣ.–Ҳирот, 1367 ш. (2008). – 266 с.

4.        Ғубор, Мир Ғулом Муҳаммад. Афғонистон дар масири таърих./ Ғубор Мир Ғулом Муҳаммад.–Кобул, 1387 ҳ. (1967). –412 с.

5.        Давлатдории тоҷикон дар асрҳои IX-XIV. Порчаҳо аз «Равзату-с-сафо» ва дигар кутуб./Мураттиб ва муҳаққиқ Нурмуҳаммади Амиршоҳӣ.– Душанбе: Амри илм, 1999.-1008 с.

6.        Ибни Асир Изуддин. Таърихи комил /Баргардони Саид Муҳаммад Ҳусайни Руҳонӣ.Ҷ. V./ Ибни Асир Изуддин.–Теҳрон, 1383 ҳ.қ. (2004). –С.1567-2366

7.        История таджикского народа.Т.2. Кн.1./под. ред. Б.Г. Гафурова и А.М. Беленицкого. – М.: Наука, 1964.- 492 с.

8.        Мухаммад, Косими Ҳиндушоҳи Астарободӣ. Таърихи Фаришта./Бо кӯшиши Муҳаммадризои Носирӣ.-- www.Ghaemiyeh.com – дата обращения 20.04.2019

9.        Неъматов, Н. ва диг. Таърихи халқи тоҷик. Китоби дуввум. Мӯъҷизаи классикии тоҷикон./ Н.Неъматов, Н.Амиршоҳӣ, Ҳ.Пирумшоев, А.Мирбобоев. –Душанбе: Сарпараст, 2008.-814 с.

10.    Низомулмулк, Абӯалӣ Ҳасан. Сиёсатнома; зери таҳрири А.Девонақулов ва А. Султонова./ Абӯалӣ Ҳасан Низомулмулк. – Душанбе: Адиб, 1989.-197 с.

11.    Ҳабибӣ, Абдулҳай. Торихи Афғонистон баъд аз ислом./Абдулҳай Ҳабибӣ.–Теҳрон: Дунёи китоб, 1367 ҳ.ш. (1988).-1058 с.

12.    Ҳамавӣ, Ёқут. Мӯъҷам-ул- булдон.Ҷ.4./ Ёқут Ҳамавӣ. – Теҳрон, 1376 ҳ.ш. (1997).-401 с.

13.    Пажвок, Атикуллоҳ. Ғуриён./Атиқуллоҳ Пажвок.–Кобул, 1345 ҳ. (1926).-251 с.

14.    Табарӣ, Муҳаммад Ҷарир. Таърихи Табарӣ. Иборат аз 16 ҷ. Ҷ.7./Тарҷумаи А.Поянда./ Муҳаммад Ҷарири Табарӣ.–Теҳрон, 1352 ш. (1973).-366 с.

15.    Фурӯғӣ, Асғар. Таърихи Ғуриён./ Фурӯғӣ Асғар.–Теҳрон, 1387ш. (2008).-118 с.

16.    Хайдари, М.А. Политическое устройство, социально-экономические отношения и культура государства Гуридов.: дис.…канд. истор. наук /Мохамед Абед Хайдари.–Душанбе, 2013.-178 с.

17.    Ҷузҷонӣ, Минҳоҷ Сироҷ. Табақоти Носирӣ. Иборат аз 2 ҷ. Ҷ.1. /Ба чоп омодакунанда Абдулҳай Ҳабибӣ./ Минҳоҷ Сироҷи Ҷузҷонӣ.–Кобул, 1363 ҳ. (1984) -501 с.

Таърихи нашр

Пятница, 16 Апрель 2021