Як қатор вожаҳои «Нафаҳот-ул-унс»-и Абдурраҳмони Ҷомӣ бо гӯишҳои марказӣ ва ҷанубии тоҷикӣ муқоиса карда шудааст. Дар заминаи маводи фактологӣ нишон дода шудааст, ки калимоти дар асари мазкур бакоррафта аз нигоҳи доираи истифода ҳамгун набуда, ҳиссаеашон доираи корбурди маҳдуд доранд ё аз доираи истифода берун мондаанд, иддаи дигар дар бештари лаҳҷаҳо ё дар баъзе гӯишҳои алоҳида ҳифозат шудаанд ва бахши сеюм бошад дар нутқи намояндагони мардуми ин ё он деҳ осори пешини худро нигоҳ доштаанд. Муаллиф аз таҳлил ба хулосае омадааст, ки лаҳҷаҳои ҷанубӣ ва марказии забони тоҷикӣ дар ҳифзи калимоти куҳан нақши бориз дошта, қисми онҳо ба шаклу маънои собиқ, силсилаи дигар бо дигаргуниҳои савтӣ ё маъноӣ дар ин лаҳҷаҳо боқӣ мондаанд.
Абдурраҳмони Ҷомӣ, «Нафаҳот-ул-унс», гӯишҳои муосири тоҷикӣ, маънои куҳан, таҳаввулоти шаклу маъно, осори ниёгон, унсурҳои луғавӣ, таърихи забони тоҷикӣ, маъно
1. Айнӣ С. Луғати нимтафсилии тоҷикӣ барои забони адабии тоҷикӣ / С. Айнӣ // Куллиёт. Ҷилди 12. – Душанбе: Ирфон, 1976. – 563 с.
2. Алиев Б.Т. Глагольная лексика в «Гаршасбнаме» Асадии Туси: автореф. дис… канд. филол. наук. / Б.Т. Алиев. - Душанбе, 1999. - 24 с.
3. Андреев М.С., Пещерева Е.М. Ягнобские тексты / М.С. Андреев, Е.М. Пещерева. – Москва; Ленинград, 1957. – 392 с.
4. Балёнӣ Т.А. Сурмаи Сулаймонӣ / Т.А. Балёнӣ. – Хуҷанд: Нури маърифат, 2006. – 468 с.
5. Деҳхудо А. Луғатнома / А. Деҳхудо. Ҷилди 3. - 4616 с.; ҷилди 4. -6170 с.; ҷилди 8. - 12378 с. ҷилди 9. - 13930 с.; ҷилди 13. - 20138 с. – Теҳрон: Муассисаи интишорот ва чопи Донишгоҳи Теҳрон, 1373.
6. Забони адабии ҳозираи тоҷик. Қисми 1. / Муҳаррири махсус Ш. Рустамов. – Душанбе: Маориф, 1982. – 468 с.
7. Капранов В.А. К вопросу о воззрениях Джами на язык / В.А. Капранов // Абдурраҳмони Ҷомӣ. Маҷмӯаи маколаҳо. Замони зиндагӣ, ҳаёт ва эҷодиёт. - Душанбе: Ирфон, 1965. - С.105-117.
8. Маҳмудов М., Бердиев Б. Луғати мухтасари лаҳҷаҳои Бухоро / М. Маҳмудов, Б. Бердиев. -Душанбе: Дониш, 1989. – 278 с.
9. Маҷидова С.Ҷ. Силсилаи маонии калимоти пурмаънои ғазалиёти Абдурраҳмони Ҷомӣ. Монография / С.Ҷ. Маҷидова. - Самарқанд, 2021. – 224 с.
10.Наҷот Д. Фарҳанги Доро (луғатномаи барчидаи тасвирӣ ва решашинохтӣ) / Д. Наҷот. Ҷилди 1. -Душанбе, 2021. -658 с.; ҷилди 2. – Душанбе, 2021. – 698 с.
11.Носирӣ Б.Н. Вижагиҳои луғавию маъноии гӯйиши Фархори Афғонистон ва муносибати он ба гӯйишҳои ҷанубии шимолии Кӯлоб / Б.Н. Носирӣ. – Душанбе, 2022. – 188 с.
12.Ромпурӣ М.Ғ. Ғиёс-ул-луғот. Таҳияи матн бо пешгуфтор, мулҳақот, тавзеҳот ва феҳристи А. Нуров / М.Ғ. Ромпурӣ. Ҷилди 1. – Душанбе: Адиб, 1987. - 480 с.; ҷилди 2. - Душанбе: Адиб, 1988. – 416 с.
13.Фарзона. Ҳама гул, ҳама тарона. / Фарзона. Ҷилди 1. – Хуҷанд: Хуросон-Медиа, 2014. - 504 с; ҷилди 2. – Хуҷанд: Хуросон-Медиа, 2014. – 500 с.
14.Фарҳанги гӯишҳои ҷанубии забони тоҷикӣ (такмил ва тасҳеҳ) / Мураттибон: А. Маҳмудов, Ғ. Ҷӯраев, Б. Бердиев. - Душанбе, 2017. - 842 с.
15.Фарҳанги забони тоҷикӣ (аз асри Х то ибтидои асри ХХ). – Москва: Советская энциклопедия. Ҷилди 1. 1969. – 952 с. Ҷилди 2, 1969. – 948 с.
16.Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ. Ҷилди 1. – Душанбе, 2008. - 949 с.; ҷилди 2. - Душанбе, 2008. – 944 с.
17.Ҳасанов А. Унсурҳои луғавӣ ва сарфию наҳвии осори садаҳои X-XIII дар лаҳҷаи шимоли (бахши Фарғонаи ғарбӣ). Монография / А. Ҳасанов. - Хуҷанд: Нури маърифат, 2003. - 253 с.
18.Ҷомӣ А. Нафаҳот-ул-унс мин ҳазарот-ил-қудс / А. Ҷомӣ. - Душанбе, 2013. - 865 с.
19.Шарифова Г.М. Лексика таджикских говоров на современном этапе: состояние и этап (на материалах матчинского говора) / Г.М. Шарифова. - Душанбе, 2018. - 182 с.