0.0/5 овоз (0 овозҳо)

Нақши асосҳои феъл дар ташаккули калимаҳои мураккаби навъи двандва (дар заминаи маводи назми Мирзо Бедил)

Муаллиф (он)

Олимҷонов Мўсо Обидович

Чакидаи мақола

Мақола дар заминаи маводи назми Мирзо Бедил рўи кор омада, сухан аз нақши асосҳои феъл дар ташаккули калимаҳои мураккаби навъи двандва меравад. Маълум мешавад, ки асосҳои феъл дар ташаккули калимаҳои мураккаб фаъол буда, метавонанд, ки бо ёрии интерфиксҳо ва ё бидуни ягон воситаи калимасоз калимаҳои нав созанд. Омўзиш собит месозад, ки аксари қолабҳои калимасозӣ дар забони тоҷикӣ маъмул буда, дар баробари ин қолабҳои нодири калимасозӣ, чун қолабҳои «асоси замони гузашта + масдар»; «сифати феълӣ + исм» низ дар назми Бедил истифода шудаанд. Маълум мешавад, ки феълҳои ғайритасрифӣ низ дар калимасозӣ метавонанд иштирок намоянд. Бедил на танҳо қолабҳои нави калимасозии двандваро ихтироъ намудааст, балки бо ивази ҷои асосҳо ва ё интерфиксҳо муродифҳои ҳамон калимаро ба вуҷуд овардааст.

Калидвожаҳо

феъл, асосҳои феъл, калимасозӣ, двандва, қолаб, Бедил

Пайнавишт

1.    Бедили Деҳлавӣ. Куллиёт. Ҷилдҳои 1-4. Тасҳеҳи Холмуҳаммади Хаста, Халилуллоҳи Халилӣ. Ба кўшиши Баҳман Халифа Баноравонӣ. –Теҳрон: Талоя, 1389. Ҷилди 1 (бахши аввал). Ғазалиёт. -798 с.; Ҷилди 1 (бахши дувум). Ғазалиёт. -1600 с.; Ҷилди 2. Таркиббанд; Тарҷеъбанд; Қасоид; Қитъаот; Рубоиёт -650 с.; Ҷилди 3. Маснавиҳо. -812с.; Ҷилди 4. Чаҳор унсур; Руқаот; Нукот. -582 с.

2.    Грамматикаи забони адабии ҳозираи тоҷик. Ҷилди 1. Фонетика ва морфология. -Душанбе: Дониш, 1985. -352 с.

3.    Ефимов В.А., Расторгуева В.С., Шарова Е.Н. Персидский, таджикский, дари. / Основы иранского языкознания. Т.3. Новоиранские языки. –М: Наука, 1982. –С.5-231.

4.    Ниёзӣ Ш.Н. Исм ва сифат дар забони тоҷикӣ. -Сталинобод, 1954.-48с.

5.    Олимҷонов М. Нақши миёнвандҳо дар ташаккули калимаҳои мураккаби навъи копулятив ё худ двандва. / Дуруди меҳр (маҷмўаи мақолаҳои илмӣ ба ифтихори 80-солагии Арбоби шоистаи фарҳанги Тоҷикистон, доктори илмҳои филологӣ, профессор Атахон Сайфуллоев). -Хуҷанд: Меъроҷ, 2013. -С. 206-219.

6.    Пейсиков Л.С. Очерки по словообразованию персидского языка. -М.: Изд-во Московского университета, 1973. -198 с.

7.    Пейсиков Л.С. Лексикология современного персидского языка. -М.: Изд-во Московского университета, 1975. -203 с.

8.    Расторгуева В.С., Молчанова Е.К. Среднеперсидский язык. В кн. Основы иранского языкознания. Т.2. Среднеиранские языки. –М: Наука, 1981. –С.6-147.

9.    Рустамов Ш. Исм. -Душанбе: Дониш, 1981. -217 с.

10.               Турсунов М. Составные слова в современном таджикском литературном языке. Автореф. дис… канд. филол. наук. -М., 1953. -16 с.

11.               Хонларӣ, Парвиз Нотил. Таърихи забони форсӣ. Ҷилди 3. –Теҳрон, 1387.- 490 с.

 12.               Чавчавадзе Т.А. Именное словообразование в новоперсидском языке. -Тбилиси: Мецниереба, 1981.-375 с.

Таърихи нашр

Вторник, 28 Ноябрь 2017