1.0/5 овоз (1 овозҳо)

Вежагиҳои таҳаввули муносибатҳои байниҳам¬дигарии Суғдиёну Туркон дар ибтидои қуруни вусто

Муаллиф (он)

Аюбов Абдусалом Рауфович

Чакидаи мақола

Масъалаҳои марбут ба муносибатҳои этникию фарҳангӣ дар тадқиқоти мардумшиносӣ аз мавзўъҳои  дараҷаи аввал ба ҳисоб мераванд. Муносибати байни халқҳо, аз як тараф, ҳамчун натиҷаи муҳоҷират ва, аз тарафи дигар, чун пасомади ҷангҳои ғоратгарона дар давраҳои мухталифи таърихи халқҳо баррасӣ мегардад. Дар мақола масъалаи муносибатҳои байни суғдиён ва туркҳо дар ибтидои қуруни вусто мавриди таҳқиқ қарор гирифтааст. Ин марҳала давраи болоравии Ҳоқонати турк буд. Муаллиф қайд намудааст, ки бо омадани туркҳо ҳамзистии онҳо бо суғдиён равандҳои этникӣ ва таъсири байниҳамдигарии фарҳангиро тезонид. Ин равандҳои таърихӣ, яъне муносибатҳои этникию фарҳангӣ бо роҳи табиӣ мегузаштанд ва барои ягон тараф пайомадҳои манфӣ надоштанд. Шароити таърихии ибтидои қарнҳои миёна барои рушди муносибатҳои этникӣ мусоид буд. Муносибатҳои этникию фарҳангии суғдиён ва туркҳо барои тақдири халқҳои Осиёи Миёна аҳамияти муҳим доштанд, зеро дар ниҳоди онҳо манфиатҳои умумӣ қарор доштанд. Ин манфиатҳо ҳамчун натиҷаи равандҳои сиёсӣ, иҷтимоӣ-иқтисодӣ ва этникию фарҳангӣ ба рушди минбаъдаи халқҳои Осиёи Миёна мусоидат намуда, ба давраи бозмондагии Ҳайтолиён хотима гузоштанд, муборизаи зидди истилогарони арабро нерў бахшиданд, дар ҳаёти моддию маънавӣ унсурҳои нави пешқадами фарҳангӣ пайдо шуданд.

Калидвожаҳо

суғдиён, туркҳо, ҳайтолиён, Ҳоқонии турк, Суғд, раванди этникию фарҳангӣ, таъсири байниҳамдигарии фарҳангӣ, фарҳанги моддӣ ва маънавӣ  

Пайнавишт

1.    Альбаум, Л.И. Балалык-тепе. К истории материальной культуры и искусства Правобережного Тохаристана / Л.И. Альбаум. - Ташкент: Изд-во АН УзССР, 1960. - 228 с.

2.    Альбаум, Л.И. Новые росписи Афрасиаба / Л.И. Альбаум // Страны и народы Востока. Ежегодник. – 1971. - Вып. Х. - С.83-89

3.    Алмас Т. Уйгуры / Т. Алмас. Часть 1. – Алма-Ата: Гл.ред. Каз. Советской энциклопедии, 1989. – 146 с.

4.    Бартольд, В. В. История культурной жизни Туркестана / В. В. Бартольд. – Л.: Изд-во АН СССР, 1927. – 256 с.

5.    Бичурин, Н.Я. Собрание сведений / Н.Я. Бичурин. Т. III. М.–Л.: Изд. АН СССР, 1953. – 328 с.

6.    Гафуров, Б.Г. Таджики. Древнейшая, древняя и средневековая история. Кн.1. / Б.Г. Гафуров. – Душанбе: Ирфон, 1989. – 384 с.

7.    Дьяконов, М.М. Очерки истории древнего Ирана / М.М. Дьяконов. – М., Наука, 1961. – 444 с.

8.    Зуев, Ю.А. Западнотюркский каганат / Ю.А. Зуев / История Казахской ССР. Том 1. – Алма-Ата: АН КазССР, 1977. – С.321-325.

9.    Зуев, Ю.А. Тамги лошадей из вассальных княжеств / Ю.А. Зуев // Тр. ИИАЭ АН Каз. ССР. Том 8, 1960. – С. 97-101.

10.История ат-Табари. – Ташкент: Фан, 1987. – 440 с.

11.Камалов А. О тюрко-согдийском взаимодействии в Танском Китае / А. Камалов // Иран-наме. -2007. -№4. – С.115-118.

12.Кляшторный, С.Г. Памятники древнетюркской письменности
и этнокультурная история Центральной Азии / С.Г. Кляшторный. – СПб.: Наука, 2006. – 591 с.

13.Кляшторный C.Г., Лившиц В.А. Согдийская надпись из Бугута / С.Г. Кляшторный, В.А. Лившиц // Страны и народы Востока. Ежегодник. – 1971. - Вып. Х. - С.121-146.

14.Маликов, А. Тюрки в Среднеазиатском Междуречье в VI–VIII вв. (по археологическим и письменным источникам): автореф. дисс. канд. ист. наук: 07.00.01 / Азим Маликов. - Самарканд, 2000. – 26 с.

15.Маршак, Б.И., Распопова В.И. Кочевники и Согд / Б.И. Маршак, В.И. Распопова // Взаимодействие кочевых культур и древних цивилизаций. – Алма–Ата: Наука, 1989. – С.416-425.

16.Мешкерис, В.А. Терракоты Самаркандского музея / В.А. Мешкерис. - Л.: Издательство Государственного Эрмитажа, 1962. – 107 с.

17.Мокрынин, В.П. К вопросу о тюрко-согдийской интеграции VI-VIII вв. / В.П. Мокрынин / Из истории дореволюционного Киргизстана.  – Фрунзе: Илим, 1985. – С.152-164.

18.Мокрынин, В.П. Сирийские и армянские источники / В.П. Мокрынин / Источниковедение Кыргызстана (с древности до конца XIX в.) – Бишкек: Илим, 2004. – С.64-73.

19.Распопова В.И. Поясной набор Согда в VII-VIII вв. / В.И. Распопова // СА. -1965. - №4. – С.78-91

20.Смирнoва О.И. Каталог монет с городища Пенджикент / О.И. Смирнова. – М.: Изд-во Восточной литературы, 1963. – 201 с.

21.Смирнова, О.И. Очерки из истории Согда / О.И. Смирнова. – М.: Наука, 1970. – 145 с.

22.Согдийские документы с горы Муг. Вып. II: Юридические документы и письма / Чтен., пер. и коммен. В.А. Лившица. – М.: ИВЛ, 1962. – 224 с.

23.Тер-Мкртчян, Л.Х. Армянские источники о Средней Азии. V–VII вв. / Л.Х. Тер-Мкртчян. – М.: Наука, 1979. – 186 с.

24.Тревер, К.В. Эфталиты. Хиониты / К.В. Тревер // Советская археология. – 1954. - №21. – С. 133-135

25.Феофилакт Симикатта. История / Пер. С.П. Кондратьева. – М.: Арктос, 1996. – 272 с.

26.Худяков, Ю.С. Вооружение средневековых кочевников Южной Сибири и Центральной Азии / Ю.С. Худяков. – Новосибирск: Наука, 1986. – 268 с.

 27.Якубовский, А.Ю. К вопросу об этногенезе узбекского народа / А.Ю. Якубовский. – Ташкент: Изд-во УзФан, 1941. – 20 с.

Таърихи нашр

Пятница, 31 Март 2017