Изучаются индийские заимствования в образовании композитов типа татпуруша в поэзии Мирзо Бедиля. Обычное явление во взаимоотношениях языков - обогащение их лексического состава, и в таджикском языке выявляются лексические единицы из языка хинди. Мирзо Бедиль, живший и творивший в Индии, использовал слова из хинди для образования композитов типа татпуруша. После изучения фактического материала сделан вывод, что композиты типа татпуруша, которые образованы со словами из хинди, можно разделить на две группы: 1) композиты, которые образованы по модели “индийское слово + таджикское слово”; 2) композиты, которые образованы по модели “таджикское слово + индийское слово”. Утверждается, что первая модель продуктивна и по ней образовано множество композитов, а вторая модель непродуктивна.
лексический состав языка, заимствованные слова, слова из хинди, Мирзо Бедиль, композит, татпуруша, словообразовательные модели
1. Баҳор, М. Сабкшиносӣ ё таърихи татаввури насри форсӣ. Ҷ.1-3. / М.Баҳор. -Теҳрон: Амири Кабир, 1373. Ҷ.1. -467с.; Ҷ.2. -432с.; Ҷ.3. -448с.
2. Бедил, Абдулқодир. Осор. Ҷ.6. Ирфон (маснавӣ). Бо саъю кўшиш ва муқаддимаву тавзеҳоти Бобобек Азизмуродзода Раҳимӣ. / Абдулқодири Бедил. -Душанбе: Адиб, 2005. -1052с.
3. Бедили Деҳлавӣ. Куллиёт. Ҷ.1-4. Тасҳеҳи Холмуҳаммади Хаста, Халилуллоҳи Халилӣ. Ба кўшиши Баҳман Халифа Баноравонӣ. / Бедили Деҳлавӣ. -Теҳрон: Талоя, 1389. Ҷ.1 (бахши аввал). Ғазалиёт. -798с.; Ҷ.1 (бахши дувум). Ғазалиёт. -1600с.; Ҷ.2. Таркиббанд; Тарҷеъбанд; Қасоид; Қитъаот; Рубоиёт -650с.; Ҷ.3. Маснавиҳо. -812с.; Ҷ.4. Чаҳор унсур; Руқаот; Нукот. -582с.
4. Ғиёсуддин, М. Ғиёс-ул-луғот. Иборат аз 3 ҷилд. Таҳияи матн бо пешгуфтор, мулҳақот, тавзеҳот ва феҳристи А.Нуров. / М.Ғиёсуддин. -Душанбе: Адиб, 1987-1989. Ҷ.1. -480с.; Ҷ.2. -416с.; Ҷ.3. -304с.
5. Деҳхудо, А. Фарҳанги мутавассити Деҳхудо. Дар ду муҷаллад (зери назари дуктур Саъидҷаъфари Шаҳидӣ). / А.Деҳхудо. -Теҳрон: Муассисаи интишорот ва чопи Донишгоҳи Теҳрон, 1385. Ҷ.1-2. -3224с.
6. Капранов, В.А. Таджикско-персидская лексикография в Индии ХVI-Х1Х вв. / В.А.Капранов. -Душанбе: Дониш, 1987. -225с.
7. Капранов, В.А. Язык фарси в Индии и его отношение к таджикскому языку. / В.А.Капранов. // Масъалаҳои забоншиносӣ. -Душанбе: Дониш, 1983. -С.22-38.
8. Одина, М. Шарҳи бисту як ғазали Бедил. / М.Одина. -Душанбе, 2007. -160с.
9. Пейсиков, Л.С. Лексикология современного персидского языка. / Л.С.Пейсиков. -М.: Изд-во Московского ун-та, 1975. -203с.
10. Раҳмон, Э. Забони миллат - ҳастии миллат. / Э.Раҳмон. -Душанбе: Эр-граф, 2016. -516с.
11. Фарҳанги забони тоҷикӣ (аз асри Х то ибтидои асри ХХ). Дар 2 ҷилд (дар зери таҳрири М.Ш.Шукуров, В.А.Капранов, Р.Ҳошим, Н.А.Маъсумӣ). -М.: Со-ветская энциклопедия, 1969. Ҷ.1. -951с.; Ҷ.2.-949с.
12. Хонларӣ, П.Н. Таърихи забони форсӣ. Дар се муҷаллад. / П.Н.Хонларӣ. -Теҳрон: Фарҳанги нашри нав, 1387. Ҷ.1. -414с.; Ҷ.2. -408с.; Ҷ.3. -487с.
13. Ҳасанов, А. Вомвожаҳои тоҷикӣ дар забонҳои дигари ҷаҳон. / А.Ҳасанов. -Хуҷанд: Нури маърифат, 2003. -52с.